Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012

Τις συναντάμε στους "Ορφικούς Ύμνους" (η Καλλιόπη μάλιστα αναφέρεται ως μητέρα του Ορφέα), όπου βρίσκεται και ένας ξεχωριστός ύμνος προς τη μητέρα τους Μνημοσύνη:





"Την Μνημοσύνην προσκαλώ, τη σύζυγον του Διός, την βασίλισσαν,

η οποία εγέννησε τας ιεράς Μούσας, τας οσίας, τα λιγυρόφωνους,

που έχει πάντοτε τη μνήμην της έξω από την κακίαν,

η οποία (κακία) βλάπτει τας φρένας '

και συγκρατεί κάθε νουν των βροτών σύνοικον με τας ψυχάς

και αυξάνει τον δυνατόν και ισχυρόν λογισμόν των ανθρώπων'

είναι γλυκύτατη, αγαπά την αγρυπνίαν, υπενθυμίζει τα πάντα,

περί των οποίων ο καθένας σχηματίζει πάντοτε γνώμιν (αποκτά μνήμην)'

ούτε παρεκτρέπεται και διαγείρει εις όλους την σκέψιν "

(απόσπ.από 77 LXXVII.Μνημοσύνης)

"Σεις αι θυγατέρες της Μνημοσύνης και του βροντερού Διός,

ω ένδοξες Πιερίδες Μούσαι με την λαμπράν φήμην,

σεις εις όσους ανθρώπους παρευρεθήτε είσθε περιπόθητες,

πολύμορφες, επειδή γεννάτε την άμεμπτον αρετήν πάσης παιδείας'

εσείς τρέφετε την ψυχήν και δίνετε την ορθήν κατεύθυνσιν εις την διανόησιν,

και είσθε αι οδηγοί βασίλισσαι του δυνατού νου.

(απόσπ. από 76 LXXVI.Μουσών)

(από "Ορφικά", Ι.Πασσά)

Τις συναντάμε αρκετές φορές, φυσικά, και στον Όμηρο, όπου ο ακριβής αριθμός τους αναφέρεται μονάχα στο στίχο της Οδύσσειας ω60 ("Οι μούσες εννέα όλες η μία μετά την άλλη με φωνή καλή θρηνούσαν"), ενώ το ίδιο το έπος ξεκινάει με επίκληση προς τη Μούσα:

"Τον άνδρα ειπέ μου, Μούσα, τον πολύστροφο, που πάρα πολύ επλήγη,

αφού της Τροίας την ιερήν πόλιν εξεπόρθησε'

και πολλών ανθρώπων είδεν άστεα και νουν εγνώρισε,

και πολλά αυτός στον πόντον έπαθε άλγη στο θυμικό του,

για να σώσει την ψυχή του και το νόστο των εταίρων"

(αποσπάσματα από απόδοση Κώστα Δούκα)

Και ο Ησίοδος, βέβαια, και στη "Θεογονία" ("Απο τις Ελικωνιάδες Μούσες το τραγούδι ας αρχίσουμε..." και στο "Έργα και ημέρες" ("Μούσες από την Πιερία, που με τα άσματά σας δοξάζεται, εμπρός, για το Δία μιλήστε, υμνείστε τον πατέρα σας...") ξεκινάει με επίκληση προς τις Μούσες. Στη "Θεογονία" περιγράφει τη γένεσή τους και αναφέρει τα εννέα ονόματα που τους έχουν δοθεί, ενώ τονίζει χαρακτηριστικά "Μακάριος αυτός που τον αγαπούν οι Μούσες..." (αποσπάσματα από απόδοση Σταύρου Γκιργκένη)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου